جوکی پمپ یکی از پمپ های کوچک و محدود است که از اجزای مهم در برای طراحی سیستم های آتش نشانی به شمار می آید و به صورت اتوماتیک خاموش و روشن می شود تا بتواند فشار لوله آب آتش نشانی را برای سیستم اطفای حریق خودکار یا همان اسپرینکلرها، ثابت نگه دارد. این پمپ که به آن پمپ نگهداری فشار نیز گفته میشود، برای حفظ فشار بالا در زمانی که سیستم در حال استفاده نیست طراحی شده است.
وظیفه جوکی پمپ چیست؟
وظیفه اصلی جوکی پمپ در سیستمهای آتش نشانی، این است که فشار آب را در سیستم لوله کشی به صورت ثابت و پایدار نگه دارد و از روشن و خاموش شدنهای مکرر پمپ اصلی جلوگیری کند. همچنین وظیفه جوکی پمپ، ارسال آب به سیستم اطفا حریق هنگام آتش سوزی می باشد. در ادامه به بررسی دقیق و کامل تر وظیفه جوکی پمپ در سیستم های اطفا حریق می پردازیم.
- ثابت نگه داشتن فشار: جوکی پمپ ها به گونه ای طراحی شده اند که در هنگام افت فشار در لوله ها به واسطه نشتی ها ولی فشار در لوله های سیستم آتش نشانی با نسبت ثابتی همراه باشد که در هنگام بروز آتش سوزی، پمپ با کارایی بالا و فشار آب استاندارد برای خاموش کردن حریق فعال خواهند شد.
- جلوگیری از خاموش و روشن شدن های مکرر پمپ اصلی: به منظور عدم فعالیت های اضافی پمپ اصلی در هنگام استفاده از آب، جوکی پمپ ها به گونه ای طراحی شده اند که در هر حالتی بتوانند فشار آب را ثابت نگه داشته و از کارکرد اضافی پمپ اصلی جلوگیری کنند.
- آماده سازی سیستم قبل از فعال شدن پمپ های اصلی: می دانیم که سیستم های آتش نشانی خودکار همانند اسپرینکلرها در هر حالتی باید تحت فشار باشند تا بتوانند آب را با سرعت بالاتری پاشش کنند به همین جهت جوکی پمپ آب را وارد لوله ها میکند تا به فشار استاندارد برسد در این حالت اگر افت فشار ناشی از فعال شدن اسپرینکلر ها اتفاق افتاده باشد که در این حالت نیز فشار آب را قبل از روشن شدن پمپ اصلی به حالت استاندارد می رساند.
بررسی دبی جوکی پمپ و اهمیت بالاتر بودن میزان آن نسبت به دبی اسپرینکلرها
اندازه پمپ جوکی برای هر جریان آبی کمتر از جریان یک اسپرینکلر است تا از افت فشار سیستم اطمینان حاصل شود. پمپ های جوکی جزو بخش مهمی از سیستم کنترلر بوستر پمپهای آتش نشانی است.
به زبان ساده به میزان حجم آبی که در واحد زمان توسط جوکی پمپ از سیستم خارج می شود و با واحد هایی مانند لیتر بر دقیقه، گالن بر دقیقه یا مترمکعب اندازه گیری می شود. اهمیت تنظیم کردن دبی جوکی پمپ به نسبت دبی پمپ اصلی باید به گونه ای باشد که در مرحله اول این توانایی را داشته باشد که بتواند افت فشار ناشی از نشتی آب ایجاد شده توسط سیستم های اسپرینکلر فعال شده را به حد استاندارد برساند و از طرف دیگر دبی سیستم اسپرینکلر باید بیشتر از دبی جوکی پمپ باشد که در این صورت موجب روشن شدن پمپ اصلی به جای پمپ جوکی خواهد شد.
پمپ جوکی همچنین از آسیب دیدن سیستمهای اسپرینکلر پس از شروع ارسال آب توسط پمپ اصلی جلوگیری میکند. فقدان پمپ جوکی در یک سیستم به منظور حفظ فشار، باعث ایجاد فشار نسبتاً کم میشود. به این ترتیب، تغییر ناگهانی فشار اعمال شده هنگامی که پمپ آتش نشانی اصلی شروع به ارسال آب می کند، احتمالاً به سیستم آسیب میرساند.
بررسی انواع جوکی پمپ
انواع جوکی پمپ آتش نشانی بسته به نوع سیستم، کاربرد و مشخصات فنی در چند دستهی مختلف قرار میگیرند. در ادامه، مهمترین انواع جوکی پمپ آتشنشانی را بررسی می کنیم:
1. جوکی پمپ برقی(Electric Jockey Pump)
جوکی پمپ های برقی که جزو رایج ترین نوع جوکی پمپ ها می باشد که با برق کار می کند و معمولا در ساختمان ها و مجتمع های مسکونی مورد استفاده قرار میگیرد. از جمله موارد کاربرد این مدل از پمپ ها میتوان به ساختمان های مسکونی، مراکز تجاری و سالن های صنعتی با دسترسی کامل به برق شهری و پایدار اشاره کرد.
همچنین هزینه نگهداری پایین، راه اندازی آسان و عدم ایجاد آلایندگی محیطی هم از مزایای استفاده این مدل از پمپ های جوکی است. اگر بخواهیم از معایب این مدل ها بگوییم تنها گزینه ای که میتوان به آن اشاره کرد این است که درصورت قطعی برق غیرفعال خواهد شد.
2. جوکی پمپ دیزلی (Diesel Jockey Pump)
این مدل جوکی ها به دلیل استفاده از سوخت دیزلی در محیط هایی خاص با دسترسی محدود به برق مورد استفاده قرار می گیرد. اگر بخواهیم جاهایی که میتوان از پمپ دیزلی استفاده کرد را بگوییم می توانیم به پالایشگاه ها، مناطق دورافتاده و خطوط لوله های نفت و گاز اشاره کنیم. مستقل بودن از شبکه برقی به دلیل استفاده از سوخت های دیزلی و مناسب بودن برای محیط های صنعتی از جمله مزایای این مدل جوکی پمپ می باشد. هزینه بالا، نگهداری سخت تر و ایجاد آلودگی های محیطی و صوتی از جمله معایب این مدل می باشد.
3. جوکی پمپ گریز از مرکز (Centrifugal Jockey Pump)
این مدل پمپ که نوعی پمپ سیال است که مایعات را با استفاده از نیروی گریز از مرکز از یک نقطه به نقطه دیگر منقل میکند که در صنایع مختلف از جمله سیستم های آتش نشانی، تامین آب، فاضلاب و صنایع شیمایی کاربرد فراوانی دارند.
از جمله موارد کاربردی این مدل از پمپ ها میتوان به،سیستم های اسپرینکلر،سیستم های هیدرانت (سیستمی از لوله ها،شیرها و دهانه های خروجی آب است که در مواقع بحرانی، آب لازم را برای اطفای حریق به صورت فشار قوی در اختیار آتش نشانان قرار میدهد) و سیستم های آتش نشانی صنعتی اشاره کرد.
از سری مزایای این مدل از پمپ های گریز از مرکز میتوان به ظرفیت مناسب برای جبران افت های کوچک، عملکرد پایدار و سازگاری با پمپ های گریز از مرکز اشاره کرد. از معایب جوکی پمپ های گریز از مرکز می توان به این مورد اشاره کرد که در صورت وجود هوا در خط لوله، نیاز به هوادهی دارد که این مورد باعث کاهش راندمان کاری و طول عمر پمپ خواهد شد.
4. جوکی پمپ عمودی و افقی
جوکی پمپ های که به صورت عمودی در محل نصب می شود و مناسب برای ساختمان های بلند مرتبه می باشد و به نسبت فضای کمتری را اشغال میکند. جوکی پمپ های افقی(Horizontal Split-case Jockey Pump) که به صورت افقی در محل نصب می شود و مناسب برای کارخانجات صنعتی بزرگ بوده و به نسبت از ظرفیت بالاتری برخوردار است.
5.جوکی پمپ با موتور AC یا DC
در مدل AC که بیشترین کاربرد را در سیستم های شهری دارد مربوط به این مدل است. و همچنین نیاز به برق شهری دارد. در مدل DC سیستم های اضطراری عمده این مدل مورد استفاده قرار میگیرد و معمولا با باتری کار میکند. درجدول پایین کلیه موارد در مورد جوکی پمپ ها که باید بدانید را مشخص کرده ایم.
|
نوع جوکی پمپ |
مزایا | معایب | منبع انرژی |
کاربرد |
|
برقی |
هزینه کم، آلایندگی ندارد | وابسته به برق | برق |
ساختمانی |
|
دیزلی |
مستقل از انرژی | هزینه نگهداری بالا، آلایندگی بالا | دیزل |
صنعتی |
|
گریز از مرکز |
پایدار و سازگار | نیاز به هوادهی | برق/دیزل |
عمومی |
|
عمودی |
فضای کم | ظرفیت محدود | برق |
ساختمان بلند مرتبه |
| افقی | ظرفیت بالا | فضای بیشتر | برق/دیزل |
صنعتی |
راهنمای انتخاب بهترین جوکی پمپ متناسب با پروژه شما
درانتخاب انواع جوکی پمپ ها در مدل های برقی، گریز از مرکز، عمودی و افقی به نسبت نوع سیستم های آتش نشانی، تعداد طبقات، شرایط ویژه ساختمان که برای طراحی سیستم های اطفا حریق در نظر گرفته شده، دسترسی به منابع انرژی و استاندارد های بین المللی مانند UL و استاندارد های داخلی سازمان آتش نشانی که هر محصولی از آن برخوردار است، دقت کنید.
در صورتی که به دنبال خرید پمپ های آتش نشانی دارای تاییدیه های بین المللی UL و FM و ثبتشده در وندورلیست سازمان آتشنشانی استان تهران و کاشان هستید، میتوانید به بخش محصولات شرکت مانا صنعت پایدار مراجعه فرمایید. در این بخش، مجموعهای از تجهیزات مطابق با استانداردهای جهانی و متناسب با طراحی ساختمان شما در دسترس است.
برای دریافت مشاوره فنی رایگان و اطلاع از قیمت بروز محصولات با همکاران ما در واحد فروش و واحد فنی مانا صنعت پایدار با شماره تماس 02122855881 در ارتباط باشید.
