نحوه عملکرد شیرهای حساس به زلزله

تصویری از زلزله در یک ساختمان

فهرست مطالب

شیرهای حساس به زلزله (Earthquake Valve)

شیرهای حساس به زلزله یک روش اتوماتیک برای قطع جریان گاز فشار کم در مواقع زلزله‌های بزرگ و یا در صورت شکسته شدن لوله به هر دلیل دیگر است. شیر قطع کن اتوماتیک گاز هم برای گاز طبیعی و هم برای گاز مایع (LPG) قابل استفاده است و از تجهیزات جانبی مهم برای ایمنی در ساختمان‌ها محسوب می‌شود.

شیر زلزله بر روی کنتور گاز (معمولاً بین تاسیسات کنتوری شرکت و لوله‌کشی سازه) نصب می‌شود. این شیر طوری طراحی شده است که در صورت نشت گاز و یا شکستن خط لوله در هنگام زلزله به سرعت جریان گاز را متوقف کند تا از ساختمان در برابر انفجار حاصل از نشت گاز محافظت کند.

شیرهای حساس به زلزله (Earthquake Valve) بر اساس یک اصل ساده، ثابت و دقیق کار می‌کنند. وقتی که شیر در معرض زلزله 5.1 ریشتری یا بیشتر قرار گیرد، حسگر حرکت می‌کند.  در ادامه شناور شیر را آزاد می‌کند که باعث مسدود شدن خط شده و از ورود گاز به ساختمان جلوگیری می‌کند. پس از انجام بازرسی ایمنی و اطمینان از عدم وجود نشتی در ساختمان، شیر به صورت دستی دوباره تنظیم می‌شود.

آتش سوزی یا انفجار ناشی از شکستگی خط لوله‌ی گاز می‌تواند بیش از خود زلزله خسارت به بار آورد و به همین خاطر شرکت‌های گازرسانی توصیه می‌کنند که در صورت استشمام بوی گاز پس از زلزله، فوراً نسبت به قطع گاز اقدام شود. اما اگر فردی در محل حضور نداشته باشد شیر حساس به زلزله فوراً گاز را قطع می‌کند.

شیرهای حساس به زلزله چگونه عمل می کنند؟

نحوه‌ی عملکرد شیرهای حساس به زلزله بسیار ساده است. شیر بر روی کنتور گاز نصب می‌شود؛ جایی که کنتور به لوله‌های گاز خانه متصل می‌شود. در واقع می‌توان این شیر را به عنوان آستانه‌ای بین منبع گاز و خانه در نظر گرفت. به طور معمول گاز از این آستانه عبور می‌کند همانطور که از سایر قسمت‌های لوله عبور می‌کند با این حال در زمان وقوع زلزله، شیر این آستانه را می‌بندد و جریان گاز به داخل خانه قطع می‌شود.

در داخل شیر یک توپ فلزی وجود دارد که روی حلقه‌ای بالای مسیر گاز عبوری، معلق است. در صورت وقوع زلزله، لرزش باعث خارج کردن این توپ فلزی از جای خود می‌شود؛ توپ در گذرگاه زیر آن می‌افتد و جریان گاز را مسدود می‌کند. تا زمانی که شیر را مجدداً تنظیم نکنید، گاز نمی‌تواند وارد لوله‌ها و خانه‌ی شما شود.

شیرهای حساس به زلزله در مرزهای بالای 4 ریشتر بسته به نوع و شدت اثر زلزله فعال شده و به صورت خودکار جریان گاز را قطع می‌کنند. سایز لوله اصلی ملاک سایز شیرهای حساس به زلزله بوده که در صورت کاهش سایز لوله شاهد افت جریان گاز در زمان بهره برذاری می‌باشیم. نصب شیرآلات آتش نشانی مثل شیر حساس به زلزله اورجینال در مسیر عبور جریان گاز سبب کاهش چشمگیر خسارات ناشی از زلزله می‌گردد.

چرا نصب شیرهای حساس به زلزله مهم است؟

زمین لرزه‌های قدرتمند می‌توانند فوراً باعث شکستگی لوله‌های گاز و نشت گاز بسیار خطرناک شوند. نشت گاز به ویژه در داخل سازه‌ها که گاز به دام افتاده و تجمع می‌یابد، بسیار خطرناک است. گاز محبوس شده بسیار قابل اشتعال و خطرناک است. علاوه بر ایجاد نشت گاز، زلزله اغلب موقعیت‌هایی را ایجاد می‌کند که گاز ممکن است به راحتی مشتعل شود. اگر زمین لرزه باعث آتش سوزی شود و آتش با گاز داخل سازه تماس پیدا کند می‌تواند منجر به انفجار شود.

بدترین خسارات ناشی از زلزله اغلب به خاطر نشت گاز اتفاق می‌افتد. شیر حساس به زلزله از ساختمان و محل زندگی شما در برابر نشت گاز از زلزله و آتش سوزی احتمالی پس از آن محافظت می‌کند. پس از زلزله، با اطمینان از سالم بودن لوله‌های گاز و عدم آسیب رسیدن به آنها می‌توانید شیر را دوباره تنظیم و فعال کنید. اگر خطوط گاز آسیب دیده باشند نیز شیر حساس به زلزله اطمینان ایجاد می‌کند که گاز وارد فضای داخلی نشود تا زمانی که نسبت به تعمیر آنها اقدام شود.

بر اساس مقررات ملی ساختمان و نامه شورای مرکزی نصب این شیرآلات در ساختمان‌های عمومی الزامی می‌باشد که این شرکت با سابقه بیش از 7 سال در زمینه تامین و نصب شیرآلات حساس به زلزله در وندورلیست شرکت نفت و گاز و مورد تایید شرکت ملی گاز می‌باشد.

تحمل فشار تا 60 پوند و در کلیه سایزها (1 تا 8 اینچ)

تاییدیه ها: مورد تایید شرکت ملی گاز (وندورلیست) و سازمان نظام مهندسی استان تهران

دارای تاییدیه جهانی TSE